EFSA publiceert advies en nieuwe app voor proceswater beheer

De Europese autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) heeft advies uitgebracht over het beheer van proceswater bij de verwerking van fruit, groenten en kruiden. Dit onderzoek werd gestart naar aanleiding van verschillende uitbraken van onder andere Listeria Monocytogenes en Shigatoxine producerende E.coli-stammen (STEC) van 2014 tot 2020 in de Europese Unie. Deze uitbraken waren gerelateerd aan de consumptie van diepgevroren fruit, groenten en kruiden

“Fit-for-purpose water”

Het onderzoek van EFSA is gebaseerd op het “fit-for-purpose water” concept, ontwikkeld door de Food and Agriculture Organization (FAO) en de World Health Organization (WHO). Dit concept stelt eisen aan het water, afhankelijk van de herkomst en het uiteindelijke doel van het desbetreffende voedingsmiddel. Hierbij wordt rekening gehouden met aspecten zoals de waterbron, de mogelijke gevaren en de desinfectiemogelijkheden. 

De wetenschappelijke adviezen van EFSA zijn gepubliceerd in drie verschillende artikelen, te lezen in EFSA Journal :

1. Vers fruit, groenten en kruiden in grote stukken
2. Vers gesneden producten 
3. Diepgevroren producten

WaterManage4You

Naast het wetenschappelijke advies heeft EFSA de WaterManage4You-tool ontwikkeld, een gratis online hulpmiddel dat helpt bij het voorspellen van bacteriële overdracht en ophoping in proceswater. Deze app maakt gebruik van wiskundige modellen en houdt rekening met parameters zoals waterverversing, chloorconcentratie en bacterietellingen. De app kan zowel met vooraf ingestelde scenario's gebruikt worden als met bedrijfsspecifieke data. De tool biedt inzicht in de dynamiek van het proces en helpt bij het identificeren van acties die genomen kunnen worden in het waterbeheerplan..   

HOCl voor berekening van desinfectie

Het wiskundige model waar de WaterManage4You tool op is gebaseerd, is gepubliceerd in een artikel. De tool weegt het type desinfectiemiddel dat wordt gebruikt alleen indirect mee. Hierbij gebruikt het parameters zoals de pH om de effectiviteit te berekenen. Aan de hand hiervan berekent de tool het vrije chloorgehalte met in het bijzonder de HOCl concentratie. HOCl is bij gebruik van desinfectiemiddelen op basis van chloor bepalend voor de mate van desinfectie, omdat HOCl de meest actieve vorm van vrij chloor is. 

Door gebruik te maken van een desinfectiemiddel op basis van HOCl, wordt direct de meest actieve vorm van chloor toegevoegd aan het water. Dit heeft de volgende voordelen:

• Een hoge desinfectie kracht 
• Optimale werkzaamheid bij lage concentraties
• Minder schadelijke bijproducten

Directe implementatie van HOCl in uw proceswater is mogelijk door technologieën zoals het Watter-systeem.

Conclusie

Bedrijven kunnen dankzij de gepubliceerde adviezen en de WaterManage4You-tool van EFSA risico's verlagen en water efficiënter benutten. Deze tool helpt bij het optimaliseren van waterverversing en desinfectiemethoden, wat bijdraagt aan het waarborgen van de microbiologische kwaliteit van water dat wordt gebruikt bij de verwerking van vers en bevroren fruit, groenten en kruiden. De desinfectie is het meest effectief wanneer deze direct in de actieve vorm, HOCl, wordt toegepast.

Referenties

1. European Food Safety Authority. (2025, 30 januari). New advice and app to manage process water for fruit, vegetables and herbs. European Food Safety Authority. https://www.efsa.europa.eu/en/news/new-advice-and-app-manage-process-water-fruit-vegetables-and-herbs

2. Vakblad Voedingsindustrie. (2025, 4 februari). EFSA helpt foodindu­strie bij veilig gebruik proceswater. https://vakbladvoedingsindustrie.nl/nl/artikel/efsa-helpt-foodindustrie-bij-veilig-gebruik-proceswater

3. Food Safety Magazine Editorial Team. (2025, 30 januari). EFSA Releases New Tool to Help Manage Microbial Contamination in Produce Process Water. Food Safety. https://www.food-safety.com/articles/10092-efsa-releases-new-tool-to-help-manage-microbial-contamination-in-produce-process-water
4. European Food Safety Authority. (2025, 30 januari). Microbiological hazards associated with the use of water in the post‐harvest handling and processing operations of fresh and frozen fruits, vegetables and herbs (ffFVH). Part 2 – A dynamic mass balance model for handling and processing operations in... https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/91732