Water is een belangrijk voedingsmiddel voor varkens. Varkens drinken meer dan twee keer zoveel als dat ze eten. Water is nodig voor het reguleren van de lichaamstemperatuur en bevordert de vertering. Bij veel varkenshouders is de waterkwaliteit echter niet op orde. Lage waterkwaliteit zorgt voor een hogere kans op ziekten en infecties. Daarnaast heeft de waterkwaliteit invloed op de medicatie die toegediend wordt via het water. 

Lage waterkwaliteit 

De kwaliteit van het water hangt af van de chemische en bacteriologische vervuiling. Varkenshouders met een eigen bron worden door de IKB-reglementen verplicht om jaarlijks het water te laten onderzoeken. Hierbij worden monsters genomen vanuit de bron en niet vanuit de drinkplekken in de stal. Dit geeft vaak geen goed beeld van de waterkwaliteit zoals het gedronken wordt door de varkens. In de leidingen, vanaf de bron naar de drinkpunten, kan de kwaliteit van het water ver achteruit gaan. Het gebruik van leidingwater in plaats van bronwater biedt daarom niet per definitie de oplossing voor het verbeteren van de kwaliteit. De leidingen in de stal zijn daarnaast vaak van PVC of tyleen, wat een grote kans op biofilmvorming heeft. Hierdoor is er veel bacteriologische vervuiling in het water bij het drinkpunt. Ook verhoogt het gebruik van een breektank de kans op een verslechterde waterkwaliteit. Een breektank is een installatie die voorkomt dat het water uit de stal terug kan stromen in het waterleidingnet. Deze installatie is verplicht bij het gebruik van leidingwater. Wanneer dit niet goed wordt onderhouden en schoongemaakt, kunnen hier veel gisten, schimmels en bacteriën gaan groeien. De micro- organismen kunnen meegenomen worden door het water en zo ziektes en infecties veroorzaken.

Medicatie in drinkwater

Naast dat er via het water ziekten en infecties verspreid kunnen worden, is de waterkwaliteit ook belangrijk wanneer er toevoegingen aan het water worden gedaan. Veel varkenshouders maken gebruik van het drinkwater voor het toedienen van medicatie. Verschillende factoren kunnen de effectiviteit van de medicatie beïnvloeden. De stabiliteit van de medicatie kan afnemen door onder andere het materiaal van de leidingen, toegevoegde desinfectiemiddelen en pH regulerende stoffen. Zo valt de antibiotica, amoxicilline, sneller uit elkaar wanneer het in contact komt met metalen leidingen dan bij contact met plastic leidingen. Doordat de medicatie uit elkaar valt wordt de concentratie lager. Daardoor wordt er door varkens niet de juiste concentratie gedronken.

Een ander probleem bij medicatie in drinkwater is de kans op de vorming van resistente bacteriën. Dit gebeurt wanneer er biofilm in de leiding groeit. Binnen het biofilm ontstaat, aan de kant waar het zich aan de leiding hecht, een gradiënt met een lage antibiotica concentratie. Hierdoor kunnen deze bacteriën een resistentie ontwikkelen, die vervolgens overgedragen kan worden aan andere bacteriën. Biofilm zorgt daarnaast ook voor een vernauwing van een deel van de leiding. Dit leidt tot een lagere antibiotica-dosering in dit deel van het watersysteem. Hierdoor krijgen varkens een lagere concentratie medicatie binnen dan beoogd, waardoor de behandeling minder efficiënt is. Eveneens kunnen de bacteriën in het varken resistentie opbouwen door de verlaagde concentratie. 

Advies

Om het toedienen van medicatie via het drinkwater zo efficiënt mogelijk uit te voeren, is een goed leidingsysteem van groot belang. Het is van belang om op de hoogte te zijn van de drinkwaterkwaliteit. Hierbij is het goed om het water zowel bij de bron als bij de drinkpunten te monitoren. Daarnaast is het van belang om de vorming van biofilm te bestrijden. Sommige leidingsystemen hebben bochten en/of afgedopte delen. Deze stukken in de leidingen hebben een grote kans op biofilmvorming. Om deze vorming tegen te gaan kan het water gedesinfecteerd worden. Als er dan medicatie wordt toegediend via het water, zijn de leidingen schoon. Hierdoor beïnvloedt biofilmvorming de concentratie van het medicijn niet. Het is raadzaam om tijdens het toevoegen van de medicatie tijdelijk geen desinfectiemiddelen meer toe te voegen. U voorkomt hiermee dat de desinfectiemiddelen met de medicatie reageren. 

Desinfectie

Het schoonhouden van de leidingen is een goede manier om het rendement van medicatie te verbeteren en geld te besparen. Dit kan bijvoorbeeld gedaan worden door chloordioxide toe te voegen aan het water. Dit is echter een giftige stof. Een duurzaam alternatief hiervoor is hypochlorigzuur, een veilig middel dat uiterst effectief is tegen bacteriën, gisten en schimmels. Dit desinfectiemiddel kan op locatie geproduceerd worden door ons Watter-systeem. Water en zout is het enige wat het systeem nodig heeft om het desinfectiemiddel te produceren. Het water en zout wordt door middel van elektrolyse omgezet in hypochlorigzuur. Het zogeheten Watter Disinfection Solution is een milieuvriendelijk middel dat is toegelaten voor de desinfectie van dierlijk drinkwater. Het verwijdert biofilm effectief uit de leidingen. Hiermee houdt u de leidingen schoon en haalt u een hoger rendement wanneer u via drinkwater antibiotica toedient aan uw varkens.