Het is een onderwerp waar we niet vaak over praten, maar het is overal om ons heen - in de volksmond noemen we het de poepbacterie. Deze bacterie, ook bekend als Escherichia coli of E. coli, kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. In dit artikel gaan we dieper in op de poepbacterie, de risico's die het met zich meebrengt en de bestrijding ervan om infecties te voorkomen.

Wat is de poepbacterie?

De poepbacterie, beter bekend als Escherichia coli (E. coli), is een gramnegatieve, staafvormige bacterie die van nature voorkomt in de darm van mensen en warmbloedige dieren zoals zoogdieren. De meeste E. coli-stammen zijn onschadelijk en spelen een belangrijke rol bij het bevorderen van de spijsvertering en het aanmaken van vitamine K. Er zijn echter bepaalde stammen van E. coli die schadelijk kunnen zijn en infecties kunnen veroorzaken.

Soorten E. coli-bacteriën

Er zijn verschillende soorten E. coli, zowel onschadelijke als schadelijke varianten. Pathogene stammen kunnen worden onderverdeeld in groepen, zoals Shiga-toxine producerende E.coli (STEC) en enteropathogene E.coli (EHEC) [1].  Een van de bekendste schadelijke stammen is E. coli O157:H7, die vaak wordt geassocieerd met voedselgerelateerde uitbraken, vooral door vlees dat niet goed gebakken is [2]. Andere schadelijke stammen zijn onder andere E. coli O104:H4 en E. coli O145.

Overdracht en verspreiding

De verspreiding van E.coli vindt meestal plaats via de fecaal-orale route. Dit betekent dat bacteriën uit ontlasting in de mond terechtkomen. Dit gebeurt vaak door contact met besmet voedsel of water. Vooral rauwe dierlijke producten, zoals vlees of ongepasteuriseerde melk, zijn risicovol en kunnen een besmetting  veroorzaken. Ook kan de bacterie via besmet water of direct contact met geïnfecteerde personen of dieren worden overgedragen [2]. Kruisbesmettingen in de keuken is een andere veelvoorkomende bron van besmetting. Dit wordt veroorzaakt door bijvoorbeeld snijplanken of bestek [3]. 

Risicofactoren voor infectie

Hoewel iedereen vatbaar is voor E. coli-infecties, zijn er bepaalde groepen die verhoogd risico hebben op infectie. Jonge kinderen, ouderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem lopen een groter risico op ernstige complicaties. Het consumeren van onvoldoende verhit voedsel, zoals rauw vlees of ongepasteuriseerde melk, vergroot het risico op infectie. Daarbij kan een slechte hygiëne zoals onvoldoende handen wassen ook leiden tot een besmetting. 

Symptomen van E. coli-infectie

Een E. coli-infectie kan leiden tot verschillende symptomen, waaronder buikpijn, diarree (soms met bloed), vermoeidheid, misselijkheid, braken en koorts. De eerste symptomen treden meestal op binnen 1 tot 10 dagen na blootstelling aan de bacterie. In de meeste gevallen verdwijnen deze symptomen na enkele dagen, maar bij ernstigere infecties kan het zijn dat het herstel van langere duur is [2]. 

Complicaties en gevolgen

Hoewel de meeste E. coli-infecties mild zijn en vanzelf verdwijnen, kunnen sommige gevallen leiden tot ernstige complicaties. Een van de ernstige complicaties is het Hemolytisch-uremisch syndroom (HUS), dat vooral voorkomt bij infecties met de STEC-stam. Dit is een zeldzame complicatie die nierfalen en andere levensbedreigende aandoeningen kan veroorzaken. Het is daarom belangrijk om medische hulp te zoeken als de symptomen ernstig zijn of aanhouden [2].

Diagnose van E. coli-infectie

Een arts kan een E. coli-infectie diagnosticeren door middel van een ontlastingsonderzoek. Met een ontlastingsmonster wordt door het laboratorium getest op de aanwezigheid van E. coli-bacteriën en eventuele schadelijke stammen. De bacteriën kunnen worden gekweekt om de diagnose te bevestigen en de besmetting te identificeren. Dit is belangrijk omdat het invloed heeft op de behandeling en de risico's op complicaties. 

Behandeling en herstel

De behandeling van een E. coli-infectie bestaan doorgaans uit ondersteunende zorg, zoals het zorgen voor voldoende vochtinname om uitdroging te voorkomen. In de meeste gevallen is dit voldoende. In ernstige gevallen kan ziekenhuisopname nodig zijn. Antibiotica kunnen worden ingezet tegen E. coli-infecties maar wordt bij sommige stammen, zoals STEC, afgeraden. De behandeling met antibiotica blijft controversioneel omdat men stelt dat het de kans op HUS vergroot of de medicatie geen effect zullen hebben op de bacterie [4].

Bestrijding van de poepbacterie

Het voorkomen van E. coli-infecties begint met goede hygiënepraktijken, zoals het regelmatig wassen van de handen en het zorgvuldig bereiden van voedsel. Kook het vlees goed gaar, voorkom een kruisbesmetting in de keuken en pas op met ongepasteuriseerde zuivelproducten. U kunt ervoor kiezen om alleen gepasteuriseerde zuivelproducten te drinken. 

Desinfectie speelt daarnaast ook een belangrijke rol om E. coli te bestrijden. Dit kan met desinfectiemiddelen zoals HOCl. Het gebruik van hypochlorigzuur (HOCl) van Watter is effectief getest tegen E. coli door onafhankelijke testbureaus. Het kan worden gebruikt voor desinfectie van oppervlakken en proceswater zodat een E. coli-infectie voorkomen kan worden. Met het duurzame desinfectiemiddel van Watter kan u zich beschermen tegen de poepbacterie en andere pathogene bacteriën.

Conclusie

Hoewel de meeste stammen van E. coli onschadelijk zijn, kunnen pathogene varianten leiden tot ernstige infecties met gezondheidsproblemen als gevolg. Het is belangrijk om bewust te zijn van de risico's en de juiste preventieve maatregelen om infecties te voorkomen. Door veilige voedselbereiding, goede hygiënepraktijken en bewustzijn van waterkwaliteit kunnen we de verspreiding van E. coli-bacteriën verminderen en onze gezondheid beschermen.

Wilt u meer weten over de poepbacterie?

Neem dan contact op met Watter!